Τηλεοπτικά Ταξίδια

Παρακολουθώντας τις μεσημεριανές ειδήσεις στο γαλλικό κανάλι TF1, πέρα από το γενικό κακό επίπεδο που τις διακρίνει, μου έδωσαν μία ιδέα. Ένα από τα ρεπορτάζ-γεμίσματα, εξέταζε το πως αντιμετωπίζει το γερμανικό κράτος τους μεγάλους σε ηλικία εργαζόμενους, με προγράμματα εργασιακής επανένταξης, και συνέκρινε τη γερμανική πραγματικότητα με τη γαλλική. Αυτό που μου ήρθε ως σκέψη δεν ήταν τόσο το κεντρικό θέμα του ρεπορτάζ, αλλά η εξωστρέφεια που χαρακτηρίζει τις ενημερωτικές εκπομπές στη Γαλλία.

Κάτι που ουδεμία σχέση έχει με την Ελληνική πραγματικότητα: στην Δ. Ευρώπη τέτοιου είδους συγκρίσεις γίνονται σε καθημερινό επίπεδο και όχι με τη μορφή της παραδόξου συγκρίσεως, αλλά με την έννοια του αληθινού ενδιαφέροντος για το πώς αντιμετωπίζουν άλλα κράτη (γειτονικά ή μη) προβλήματα που υπάρχουν σε κάθε κοινωνία. Αντίθετα στην Ελλάδα σπάνιες είναι οι περιπτώσεις που η κάμερα μιας εκπομπής θα βγεί από τα ελληνικά σύνορα, όχι για να καταγράψει μία κρίση ή μία καταστροφή, αλλά να μας δείξει πως δρουν και αντιδρούν οι γείτονές μας σε κάθε πρόβλημα και ποιές λύσεις και προτάσεις προωθούνται για κάθε καθημερινό ζήτημα.

Δεν θα είχε ενδιαφέρον για παράδειγμα να βλέπαμε σε ένα χρονικό ενταγμένο ή όχι στο δελτίο ειδήσεων, ρεπορτάζ που θα ρίχνουν μία ματία στα προβλήματα ψαράδων στην Τουρκία; Των εργατών στην Αλβανία; Των αγροτών στη Π.Γ.Δ.Μ.; Των νέων της Βουλγαρίας; Πώς βλέπουν και πως αντιλαβμάνονται οι άνθρωποι αυτή τη σύγχρονη πραγματικότητα; Πώς βλέπουν εμάς, τους Έλληνες; Τί προβλήματα έχουν ως προτεραιότητες οι ίδιοι και ποιά μπαίνουν στην κορυφή της ατζέντας των πολιτικών αρχηγών;

Νομίζω ότι ένα τέτοιο τηλεοπτικό ταξίδι θα μας έκανε μεγάλο καλό διότι νιώθω ότι εγκλωβιζόμαστε όλο και ποιό πολύ σε μία ανάδελφη εσωστρέφεια, αναπαράγωντας μύθους και φαντασματικές εικόνες για τους γείτονες λαούς. Και όσο αναπαράγουμε τη δικία μας εσωστρέφεια και το δικό μας φόβο, τόσο θα ωθούμε και τα αντικείμενα του φόβου μας να διαμορφώνουν αντίστοιχη εικόνα για εμάς τους ίδιους, επιβεβαιώνοντας τις απαισιόδοξες, εθνικιστικές Κασσάνδρες, εγχώριας υστερίας και επιτρέπωντάς τους να μας εγκλωβίσουν στον ατρέρμονο φαύλο κύκλο του φόβου και της μισαλλοδοξίας.

Όχι βέβαια ότι η τηλεόραση είναι η πανάκεια έναντι στα εθνικά φοβικά μας σύνδρομα, αλλά τουλάχιστον με μία καθημερινή επαφή με την πραγματικότητα του «άλλου» θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τα μυθεύματα που τρέφουμε για όλους τους γείτονές μας και μία μέρα, ποιός ξέρει, ίσως να καταφέρουμε να ζήσουμε με την ίδια αισιόδοξη αυτοπεποίθηση που χαρίζει η γνώση ότι δεν είναι πρώτο μέλημα του γείτονα να κάνει κακό στη χώρα σου!